تجهیزات فردی و گروهی ایمنی در برق
امروزه « ايمني » به عنوان يك علم و يك رشته ي تخصصي در علوم مختلف مطرح بوده و روش هاي علمي مانند OHSAS 18000هم براي استقرار و ارزيابي سيستم هاي ايمني در صنايع يا سازمان هايي كه وظايفشان داراي ابعاد ايمني مي باشد ، مورد اقبال قرارگرفته است.
از نگاه تحليل مسائل ايمني ، وجود تجهيزات مناسب ، ايجاد زمينه هاي ايمن در فرآيند هاي توليد ، شناسايي نقاط خطر و دركنار آن آموزش براي كاركنان وحتي آحاد جامعه امري ضروري است.از طرفي تا« فرهنگ ايمني» به عنوان يك « ارزش » در بين آحاد جامعه و تمام كاركنان سازمان نهادينه نشود ، نمي توان انتظارداشت كه صرف استفاده از تجهيزات پيشرفته مانع بروز حادثه شود.
در صورت استفاده نکردن تجهیزات فردی چه خسارت های جبران ناپذیری منتظر ما خواهد بود
خيلي از حوادثي كه منجر به جرح يا حتي فوت شده ،پس از بررسي مشاهده مي شود كه به رغم همراه بودن ابزار و تجهيزات ايمني درهنگام كار،متاسفانه به دليل فقدان باوروفرهنگ ايمني،ازآنها استفاده نشده و درنهايت منجر به بروز حادثه ي تلخ شده است.
درچنين شرايطي لزوم توجه به « فرهنگ ايمني» وترويج آن به عنوان يك ضرورت انكارناپذيرمطرح مي شود،تا از اين رهگذر رعايت اصول،موازين ومقررات ايمني به مثابه ي يك ارزش اجتماعي و فرهنگي درجامعه نهادينه گردد.
سئوال اين است كه چگونه مي توان« ارزش هاي فرهنگي» رابه عنوان هنجارهاي اجتماعي و در مقابل آن « ضدارزش هاي فرهنگي » رابه عنوان ناهنجاري هاي اجتماعي تبيين كنيم تا تمام آحاد جامعه ي موردنظر باالگوبرداري ازآن ارزش گذاري هاي اجتماعي و فرهنگي، به سمت مسائل و مقررات ايمني گرايش پيدا نمايند وبه دليل رعايت فرهنگ وآداب ايمني،ازتشخص و مقبوليت اجتماعي والاتري برخوردارشوند.
بديهي است « ارزش» هايي كه تعريف مي شوند، بايد به زبان عامه ي مردم وداراي جاذبه ي لازم بوده تا به راحتي مورد اقبال آنان (اعم از شاغل و غير شاغل) قرار گيرند. يكي از « ارزش» هايي كه درجامعه بسيار مطرح بوده و تمام افراد جامعه سعي مي كنند به گونه اي رفتار نمايند كه متصف به آن صفت ارزشي باشند، « اخلاق » است . « اخلاق» را چگونه تعريف كنيم تا دايره ي شمول آن به مقررات ايمني برسد؟
تجهیزات فردی از نظر بزرگان:
بزرگان علم اخلاق ، تعاريف مختلفي براي آن داشته اند. بااين وجود تعريفي كه از سوي برخي بزرگان براي «اخلاق» ارائه شده است، كارآيي بيشتري داشته و مي تواند دراين رابطه به ما كمك كند .برخي بزرگان گفته اند كه :
« اخلاق يعني ادب مقام »
جمله اي هرچندكوتاه، ولي پرمعنا و برخوردار از دايره ي شمول گسترده و كارآ
«مقام » در اينجا به معني position و يا جايگاه وپست سازماني نيست كه فقط اگر كسي داراي مقام و منصبي اداري بود ، مورد توجه ونظر باشد.بلكه اين تعريف اشاره به اين موضوع دارد كه: اگر انسان براي انجام كاري در هر موقعيتي قرار بگيرد، بايستي «آداب» و«ادب» آن موقعيت و مقام را نگه داشته و رعايت نمايد.انسان در زندگي اجتماعي خود در مقام و موقعيت هاي مختلفي قرار مي گيرد، به عنوان مثال :
– مقام و موقعيت هم نشيني ومعاشرت با مردم.
– مقام و موقعيت حضور در كلاس درس براي آموزش
– مقام و موقعيت انجام عبادات فردي يا جمعي.
– مقام و موقعيت خلوت و استراحت در منزل.
– مقام و موقعيت انجام كار.
– و…
تجهیزات فردی
هركدام از اين موقعيت ها « آداب» و « ادب» مخصوص به خود را دارند كه از منظر اجتماعي به عنوان يك« ارزش» پذيرفته شده اند.به طورمثال « ادب» مقام و موقعيت هم نشيني و معاشرت با مردم اين است كه« آداب معاشرت» وسلام و احوال پرسي و همچنين احترامات معمول در برخورد با ديگران لحاظ شود . براين اساس ازنظراجتماعي، كسي كه اين « آداب » را رعايت كند « با ادب» وكسي كه آداب نحوه ي برخوردبامردم را ناديده بگيرد« بي ادب» محسوب مي گردد.
بي ترديد « با ادبي » يك نوع ارزش فرهنگي و اجتماعي است(تجهیزات فردی) كه نوعامردم به خاطر اين كه به« بي ادبي» (كه خوديك رفتارضدارزش فرهنگي و اجتماعي است) متصف نشوند ، سعي مي كنند تا همواره «آداب معاشرت» را رعايت نمايند. اين نوع برداشت در مورد مقامات و موقعيت هاي مختلف ديگر نيزپذيرفته شده است. انسان در مقام خلوت و استراحت در منزل بايستي آداب خاص لباس پوشيدن را رعايت نموده و لباس راحت بپوشد . حال اگر كسي در مقام استراحت، از لباس هاي بيرون از منزل استفاده كند، غيرعادي به نظر مي رسد ويا برعكس اگر در مقام جلوت حضور در جامعه،از پوشش زمان استراحت استفاده نمايد، درحقيقت « ادب » مقامات « خلوت» و« جلوت »را رعايت نكرده است و نوعي « بي ادبي» مرتكب شده كه در عرف جامعه پسنديده نيست.
اينك به منظور اصلي خود، يعني « مقام و موقعيت انجام كار» رسيده ايم.بدين ترتيب آيا مي توان پذيرفت كه « معاشرت با مردم » آدابي داشته باشد، ولي « انجام كار» آدابي نداشته باشد ؟ هرگز !!
مشكل فرهنگي ما اينجاست كه در نزد افكار عمومي اگر كسي آداب معاشرت با مردم را رعايت نكند، به راحتي به او لقب « بي ادب» اطلاق مي شود و همين مسئله موجب شده كه نوعا مردم سعي كنند براي گريز از اين صفت نكوهيده، آداب معاشرت را رعايت نمايند.بااين وجود، هنوز افكار عمومي هدايت و قانع نشده است كه اگر كسي « آداب » مربوط به انجام هر كاري را رعايت نكرد او را « بي ادب» بدانند.
بديهي است كه « آداب كار» يعني رعايت « استانداردها » و« مقررات » مربوط به آن كار. به عنوان مثال: چنانچه كسي در امر برق كاري و اجراي عمليات شبكه ي برق، استانداردهاي فني انجام كار و همچنين مقررات ايمني مربوطه را رعايت نكند، بايد او را « بي ادب » دانسته و اگر آنها را رعايت نمود، او را به عنوان فردي « با ادب» بشناسند.
… ودرنهايت بايستي به آحاد جامعه و اعضاي هر سازماني كه متولي انجام كاري در كشور است، اين آموزش داده شود كه اگر مي خواهيم « اخلاق» در جامعه گسترش يابد، لازم است بارويكردي جامع به تمام ابعاد آن توجه شود و«اخلاق» فقط در دايره ي عبادت و معاشرت خلاصه نگردد ، بلكه با تعريف « اخلاق يعني ادب مقام» آن را به صورتي كه اشاره شد به تمام شئون عملي جامعه گسترش دهيم.
تجهیزات فردی
در صورت تحقق اين امر، نوعي « ارزش » براي جذب و نوعي « ضدارزش » براي دفع ايجاد شده كه كاركرد آن مي تواند هدايت كننده ي رفتار آحاد عمومي به ويژه اعضاي جامعه ي صنعتي، براي رعايت نمودن استانداردها و آداب مربوط به هر مقامي باشد. دراين حالت است كه تجهيز گروه ها به ابزارولوازم ايمني ،ايجاد فرآيندهاي ايمن در توليد و استقرار استانداردهاي مختلف مانند OHSAS 18000مي تواند آن انتظاري راكه ما از « مبحث ايمني» داريم برآورده نمايد.
منبع :برگرفته از کتاب تجـهیزات ایمـنی برق فردی وگـروهی
مولف : جناب آقاي مهندس رضا نيك پيام ، مديردفترايمني وكنترل ضايعات شركت توزيع نيروي برق مشهد