چرا نقش ایمنی برق در زندگی کاربرد دارد؟
(نقش ایمنی برق) زندگي امروزي بشر بدون استفاده از انرژي الكتريكي غير ممكن است. امروزه علي رغم استفاده در سطح بسيار فراوان از اين انرژي و ساخت لوازم الكتريكي متعدد ليكن هنوز بسياري از مزايا و جنبه هاي مهم اين انرژي گرانبها ناشناخته مانده است.
هرچند توليد انرژي الكتريكي خيلي آسان وتبديل آن به انرژيهاي ديگر ساده است اما طريقه حفاظت وبهره برداري صحيح از آن هميشه و در همه جا با مشكلاتي روبرو بوده است كه مهمترين اين مشكلات برق گرفتگي وخطرات ناشي ازآن مي باشد كه موجب از دست دادن جان انسان و حيوانات مي گردد و اتصال و قطع شدن شبكه و سوختن لوازم الكتريكي وآتش سوزي كه با خسارات و خطرات زيادي همراه است نيز از تبعات ديگر استفاده از اين انرژي است.
آمار نقش ایمنی برق در زندگی:
در ايران طي پنج سال( از سال1383تا 1387) به طور متوسط ساليانه 624 نفر به خاطر برق گرفتگي از بين رفته اند كه معمولا بيشتر قربانيان در نيمه اول هر سال و با نزديك شدن به فصل تابستان و افزايش استفاده از لوازمي چون كولر، لباسشويي، يخچال و… است.
نقش ایمنی برق
بيشترين فراواني مرگ ناشي از برقگرفتگي مربوط به استانهاي گرمسير چون خوزستان، بوشهر و كرمان بودهاست.بيش از 80درصد افراد به خاطر سانحه و يا در حين كار دچار برقگرفتگي مي شوند. تحقيقات صورت گرفته در جهان در مورد برق گرفتگي هاي منجر به مرگ حاكي است كه پنجاه در صد قربانيان در اثر تماس مستقيم با سيم حامل برق در حمام،استخر،حياط،زير زمين،پاركها، و يا چاهاي مرطوب بوده كه جريان برق مستقيما از بدن آنها به زمين برقرار شده است و بقيه به علت فرسودگي كابلها و يا عايق نبودن صحيح لوازم صنعتي و خانگي و دستگاههاي برقي و يا سيم كشي هاي غلط واستفاده از لوله هاي فلزي اتفاق افتاده است.
تاثير عبور جريان برق بر روي بدن
عبور جريان برق از بدن انسان وهر جانور زنده اثرات ناگواري به همراه دارد ،در زمان عبور جريان برق ماهيچه هاي بدن عكس العمل هاي مختلفي را نشان ميدهند كه دستور آن از مركز اعصاب يعني مغز صادر مي گردد. رابطه اعصاب با مغز وضربان قلب توسط الكترون هاي موجود در بدن انجام مي گيرد .هنگام عبور جريان برق از بدن انساني كه دچار برق گرفتگي شده است ماهيچه هاي بدن عكس العمل هاي شديدي را به وجود مي آورند و مفصل ها حالت تعادل خود را از دست داده كه منجر به پرت شدن شخص از منطقه برق گرفتگي واحيانا”صدمات ديگري مي شود كه نتيجه آن طبق فرمان مغز جهت رهائي از مدار الكتريسيته مي باشد ولي اثرات برق گرفتگي اگر چه زمان آنهم خيلي كوتاه باشد بسيار زياد و ناگوار است در بعضي از ممالك بر اين باورند هنگامي كه شخصي را برق گرفت و پرت كرد شخص مزبور فوت كرده است.
در صورتي كه اين امر صحيح نيست زيرا برق كسي را پرت نمي كند بلكه عكس العملي است كه ماهيچه هاي بدن در مقابل رهائي از جريان برق نشان داده وشخص مزبور هنوز زنده واحتياج به كمك ديگران دارد. هنگام عبور جريان برق از بدن انسان بخصوص قلب و دريچه هاي قلب خون لخته شده وچربي هاي خون در
وهله اول نرم و بعدا سخت مي شوند وماهيچه هاي خود قلب نيز جراحات وگرفتگي قلبي و يا فلجي و يا از كار افتادن دائمي قسمتي از ارگان هاي قلب را پيدا مي كنند.در اين هنگام قلب نمي تواند با جراحاتي كه دارد خون لخته شده موجود در رگ ها را به جريان بياندازد و مانند پمپي به حالت قبلي خود ادامه بدهد،اين حالت را در پزشكي نكروز ويا سكته قلبي مي نامند.
پيشگيري از برق گرفتگي
قبول و رعايت استانداردهاي بين المللي موجود و اجراي دستورالعمل هاي مربوطه در جلوگيري از خطرات برقگرفتگي بسيار موثر است كه كشور هاي پيشرفته آن را رعايت وتعداد سوانح برق گرفتگي را تا حد امكان كاهش مي دهند.خطرات برق گرفتگي در وسايل زير در صورت نداشتن سيستم حفاظتي زمين(سيستم ارت) و در صورت
فرسودگي ايزولاسيون و تماس مستقيم با كابل برق بسيار زياد و حتمي است:
1- كليه لوله كشيهاي آب وكليه فلزات در ساختمان كه غافلگيرترين و بالاترين خطرات را دارند.
2- پمپ هاي آب براي استخر و مصارف خانگي، پاركها و نيز در كشاورزي و..
3- جراغهاي استخر كه نبايد بيش از 24ولت باشند.
4- كليه چراغها و پايه چراغهاي حياط و روشناي پاركها، وسايل فلزي از قبيل پل و نرده و غيره در معابر.
5- كليه كولرهاي آبي و كولر هاي گازي.
6- كورهها و ماشينهاي برقي كه براي پخت نان وغيره كه با رطوبت همراه باشد.
7- چرخ وفلك و كليه وسايل تفريحي در پاركها.
8- سماور و پلوپز برقي، بخاري برقي، ماشين رختشويي و ساير لوازم فلزي آشپزخانه.
9- وان و دوش در حمام به خصوص پمپهاي وان جكوزي، در و پنجره و ساير وسايل فلزي در حمام، سيم كشي و كابل كشي پريزهاي منازل و كارگاهها.
10- كليه ماشين آلات در صنايع و وسايل ديگر الكتريكي.
11- كليه دستگاههاي بيمارستان و اطاق عمل و دستگاههاي دندانپزشكي
نتيجه گيري نقش ایمنی برق در زندگی
با توجه به اينكه به خاطر اقتصادي بودن توليد انرژي الكتريكي ومساعد بودن آن براي محيط زيست استفاده از اين انرژي تا هزارها سال آينده نيز برقرار خواهد بود ولي اثرات فيزيكي آن بر روي بدن انسان و هر جانور زنده هرگز تغيير نميكند بنابراين ايجاد شرايطي مناسب براي بهرهگيري درست و اصولي از اين انرژي گرانبها يك وظيفه همگاني است. قطعا با رعايت اصول علمي و استانداردهاي بين المللي چه از جانب متخصصين، توليد كنندگان و سازندگان لوازم برقي و چه مهندسين و تكنسين هاي ساختمان و چه مصرف كنندگان، ميتوان مخاطرات استفاده از اين انرژي را به حداقل رساند چرا كه رعايت استانداردهاي مربوطه در بسياري از كشورها علي رغم استفاده فراگير از اين انرژي با آمار تلفات اندك و تك رقمي در سال همراه است لذا اين كار عملي است كه روزي در كشور ما نيز هيچ سانحه ناشي از برق گرفتگي نداشته باشيم